استاد علی آدینه قهرمانی، دلسوز، جدی و پرتلاش؛

نوشتن در باب استاد برای بنده، به عنوان کوچکترین شاگردشان شاید شایسته نباشد اما با کسب اجازه از بزرگان و استاد عزیزم می خواهم چند کلمه در باب تاثیری که ایشان در دوران دانشجویی و حمایت­های بی دریغ­شان در طول این مدت آشنایی به حقیر داشتند با شما خوانندگان محترم در میان بگذارم. سال 1384 در ترم یک اولین بار با درس مجموعه سازی یک: انتخاب و سفارش رسما شاگرد استاد شده و از همان ابتدا با خصوصیاتی مثل جدیت، دلسوزی، اندیشمندی، دانشمندی و تبحر استاد آشنا شدم. به یاد دارم استاد همیشه در تمامی دروس تدریس­شان جلسه اول را به معنای واقعی به تبیین درس اختصاص داده و طرح درس را به صورت برگه چاپی برای تک تک دانشجویان توزیع می­نمودند و به بررسی ریز مفاد آمده در آن می­پرداختند. معمولا ترم یک برای دانشجویان رشته ما و اغلب رشته­ها خیلی مهم بوده و در این ترم دانشجویان با فضای رشته و اساتیدی که در طول دوره با آن­ها درس خواهند داشت آشنایی پیدا می­کنند و زیرنگاهی به رفتار و منش­های استادان خود هم دارند. بنده نیز در همان دوران، استاد علی آدینه قهرمانی را برای خود الگو قرار داده و سعی داشتم هر روز از ایشان یاد بگیرم. اما داستان از آنجا شروع می­شود که در کلاس­های استاد شما علاوه بر یادگیری تخصصی درس، استفاده بجا و تاثیربخش از شواهدی مثل امثال و حکم، حرف­های عامیانه و مانند آن را در کلام پرنفوذ ایشان می­یابید که حقیقتا جانی تازه در روح انسان می­آفریند. همین مورد باعث می­شود هم دانشجویان ششدانگ حواسشان به سخنان استاد باشد هم باعث فراگیری و به یادسپاری بهتر مطالب در قالب شواهد نام آشنا شود. از دیگر ویژگی­هایی که از استاد به یاد دارم خاطرم نمی­آید ایشان خارج از تخصص وعلاقه خود به تدریس دروس مجموعه­سازی، مرجع­شناسی، سازماندهی مواد (فهرست­نویسی و رده­بندی) و پایگاه­های اطلاعاتی، دروس دیگری را تدریس نمایند. یعنی با توجه به اینکه سالیان سال در درس­هایی که نام آن­ها رفت استاد مطالعه نموده بودند و دریافت­ها و تجارب خود را در قالب جزوه­های بسیار ارزشمند برای دروس مرجع­شناسی، اصول کار مرجع و سازماندهی و کتاب­هایی برای حوزه سازماندهی اعم از فهرست­نویسی و رده­بندی تألیف نموده­اند که سال­ها جزو معدود منابع موجود به زبان فارسی مورد استفاده دانشجویان و حرفه­مندان علوم کتابداری و اطلاع­رسانی (علم اطلاعات و دانش­شناسی) قرار گرفته و الان هم استفاده می­شوند. از خصوصیات دیگر ایشان می­توان به دلسوزی و بزرگ­منشی اشاره کرد. بر این ویژگی استاد، تمامی دانشجویانی که با وی رابطه استاد شاگردی داشتند می­­توانند صحه بگذارند. استاد در خارج از کلاس و در اتاقشان پذیرای راهنمایی دلسوزانه شاگردانشان بودند. ذکر خاطره­ای از تاثیر ایشان بر حقیر شاید جالب باشد. آخرای ترم یک، روزی بعد از پایان کلاس در راهرو پشت سر استاد داشتم با حالت بی­روح و سردرگم به سمت اتاقشان حرکت می­کردم که استاد مرا در آن حال دیده و جویای علت حال پریشانم شدند. با درماندگی و صدای لرزان به استاد گفتم آخه استاد... گفتند چی شده؟ مشکلی پیش آمده؟ گفتم من دیپلمم علوم تجربی بود و از آن گروه آزمایشی به این رشته آمده­ام. گفتند خب چه ایرادی دارد؟ و یادمه این جمله را بیان کردند که خود ایشان هم شرایط بنده بودند و تازه اشاره کردند همسر محترم­شان داروساز هستند (همه این­ موارد با لبخند بیادماندنی ایشان که شاگردانشان به خوبی می­دانند منظور من چیست همراه بود) و نشستند پدرانه تجربیات ارزشمند و ناب خود از رشته کتابداری را درباره لطف بودنشان در این رشته و تاثیراتی که بر خود و دیگران (همکاران دانشگاهی و آشنایان) گذاشته­اند به زبان قابل فهم برای یک دانشجوی ترم یک کارشناسی بازگو کردند. بدون اغراق بگویم فقط و فقط تنها دلیل ماندنم در این رشته همان حرف­های ایشان – احتمالا در بعدازظهر یکی از روزهای پاییز دلگیر 1384- و دلسوزی­ها و حمایت­های همیشگی­شان در طول دوران شاگردی و بعد از آن بوده و هست. از ترم­های بعد هر فرصتی، گاه در کلاس درس، گاه در اتاق ایشان و گاهی در مقطعی در اتاق ریاست آموزش دانشکده که مسئولیت آن را به عهده داشتند، به شاگردی ایشان مشغول بودم و هر سخنی که به مثابه دُرّ گرانبهایی برای بنده بود به گوش جان می­سپردم و یادداشت می­کردم. از پیگیری­های ایشان درباره دانشجویان­شان برای ادامه تحصیل و تبدیل شدن به فردی بهتر در جامعه هر چه بگویم کم است. استاد دلسوزانه و با نکته­سنجی ما را هدایت نمودند تا برای ادامه تحصیل جدی بوده و این مهم را به سرانجام برسانیم. اما استاد کسی بودند که در زندگی­شان هیچ وقت به حداقل­ها قانع نشده و هیچ موقع از تلاش و کوشش دست برنداشتند که به حق پشتکارشان مثال زدنی بوده و هست. آن­هایی که با استاد آشنایی دارند می­دانند که ایشان چه زحماتی را برای گروه علم اطلاعات و دانش­شناسی دانشگاه تبریز و دانشگاه­های هم جوار چه در تهیه منابع و امکانات و زیرساخت­های آزمایشگاهی گروه و چه در تربیت شاگردان دیروز و استادان امروز دانشگاه­های سرتاسر کشور علی الخصوص دانشگاه­های شمالغرب کشور و هم­جوار استان متحمل زحمت شده­اند که امروز تاثیربخشی آن را در رشته و حرفه مشاهده می­کنیم. ­­استاد عزیزم با افتخار و برای همیشه شما در اذهان ما بودید، هستید و خواهید بود. باشد که دلسوزی­ها و حمایت­های بی دریغ­تان را همیشه به یاد داشته باشیم و همیشه دست­بوس شما معلم واقعی علم و ادب و استادانی همچون شما باشیم. با آرزوی سلامتی و طول عمر با عزت.

 شاگرد کوچک و همیشگی­تان – رضا اکبرنژاد – چهارمین روز از آذرماه یک­هزار و سیصد و نود و هفت هجری شمسی

استاد علی آدینه قهرمانی در دوازدهم بهمن ماه 1327 در تبریز متولد شدند. بعد از طی تحصیلات دوره ابتدائی و متوسطه خود در آن شهر، تحصیلات دانشگاهی در مقطع کارشناسی را در رشته کتابداری در دانشگاه تبریز شروع نموده در سال 1353 مدرک کارشناسی خود را اخذ نمودند. سپس بعد از گذراندن خدمت نظام وظیفه خود به عنوان دبیر زبان انگلیسی در شهرستان شیروان استان خراسان شمالی، در امتحان بورسیه اعطاء شده از طرف وزارت علوم در جهت تقویت کادر آموزشی گروه کتابداری دانشگاه تبریز از بین دانشجویان فارغ­التحصیل ممتاز، شرکت کرده و پذیرفته شدند و با اخذ پذیرش از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در مرداد ماه 1355 به ایالات‌متحده آمریکا عزیمت نموده و در مقطع کارشناسی ارشد شروع به تحصیل کردند. استاد پس از اتمام مقطع کارشناسی ارشد، در سال 1358 وارد مقطع دکتری کتابداری در همان دانشگاه شدند اما با توجه به اینکه تقریباً عمده دوران تحصیلی ایشان مصادف با وقوع انقلاب اسلامی در کشور بود، لذا در شهریور سال 1359 با دریافت نامه­ای از طرف وزارت علوم مبنی بر نیاز مبرم دانشگاه­های کشور، به ایران برگشته و با بازگشایی دانشگاه­ها پس از شرکت در مصاحبه علمی کمیته شورای عالی برنامه­ریزی انقلاب فرهنگی، با حکم وزارت علوم با سمت مدرس گروه کتابداری دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تبریز شروع به کار کردند. ایشان در پیشینه علمی و فرهنگی خود دارای ۳۴ سال سابقه تدریس در دانشگاه تبریز و دو کتاب تحت عناوین «درآمدي بر رده‌بندي و شماره‌سازي در نظام ديويی» / نويسنده بلومبرگ مارتي و هانسن، ترجمه علي آدينه قهرماني.- تبريز: دانشگاه تبريز، ‎۱۳۶۹ و  «دستنامه ماکسول برای اا سی آر۲ آر: توضیح و تصویر قواعد فهرستنویسی انگلو – امریکن و اصلاحیه های ۱۹۹۳» نویسنده رابرت ال. ماکسول، مارگارت اف . ماکسول؛ ترجمه علی آدینه قهرمانی و ۳ مقاله تحت عنوان «نقش کتابدار در اطلاع‌رسانی: رهنمود‌های اصول کار مرجع و خط مشی آن»، «مطالعه وضعیت زیرساخت‌های مدیریت دانش از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه تبریز» و طرح تحقیقاتی «نمایه­ی گواه­آوری معارف اسلامی» و جزوات و نوشته­های دیگری نیز در کارنامه علمی خود دارد. همچنین سوابق اجرایی بسیاری از جمله معاونت انتشارات و تأسیس و سرپرستی اداره کتابفروشی دانشگاه تبریز، عضویت در کمیته برنامه­ریزی گروه کتابداری، معاونت و مسئولیت ریاست کتابخانه مرکزی دانشگاه تبریز به مدت 12 سال، مدیریت گروه کتابداری و ریاست آموزش دانشکده را بر عهده داشته­اند.